Wady rozszczepowe
Wady rozszczepowe są zaburzeniami rozwoju części twarzowej czaszki. Dla naszych pacjentów stanowią problem nie tylko natury estetycznej. Ze względu na złożoność i wielotypowość leczenia, należy powierzyć je specjalistom.
Standardy postępowania leczniczego dotyczące dzieci w wieku od 0 do 18. roku życia z rozszczepem podniebienia pierwotnego i wtórnego
- w okresie od urodzenia do momentu wykonania pierwotnej operacji rozszczepu wargi u dzieci, które urodziły się z szerokim rozszczepem i u których występują trudności pobierania pokarmu, wykonać płytkę podniebienną (płytka wymieniana wraz ze wzrostem dziecka, powinna być stosowana do momentu przeprowadzenia pierwotnej operacji rozszczepu podniebienia);płytka podniebienna jest bardzo rzadko stosowana, w zamian za to logopeda może dobrać właściwy smoczek dedykowany dla dzieci z rozszczepem.
- od 3. do 6. miesiąca życia w celu odtworzenia prawidłowego kształtu i funkcji wargi przeprowadzić operację pierwotną wargi; termin wykonania zabiegu zależny jest od ośrodka, w którym dziecko jest operowane,jednak najwcześniej następuje to ok 7 miesiąca życia, gdy dziecko osiąga wymaganą wagę ciała. Operacja, np w Warszawie oraz Olsztynie jest jednoetapowa, a więc zszycie wargi oraz podniebienia jednocześnie.
- od 1. do 3. roku życia:
- w celu przywrócenia funkcji podniebienia (mówienie, pobieranie pokarmu) wykonać operację pierwotną podniebienia;jw
- w celu stworzenia korzystnych warunków do rozwoju narządu żucia prowadzić profilaktykę zapobiegającą próchnicy zębów oraz leczenie zgryzów krzyżowych;o tym decyduje ortodonta wraz z chirurgiem. Dla terapii logopedycznej wczesna korekta zgryzu jest bardzo istotna.
- od 3. do 7. roku życia:
- w celu prawidłowego rozwoju mowy oraz przebiegu procesu adaptacyjnego psychospołecznej dziecka przeprowadzić operację wtórne, takie jak korekta wargi, wydłużanie przegrody skórnej nosa, faryngofiksacja, operacja Abbego; o korekcie wargi oraz wydłużenia przegrody skórnej nosa decyduje chirurg, faryngoplastyka -kieruje logopeda, gdy pomimo terapii oraz prawidłowej ruchomości podniebienia miękkiego (ocena nazofiberoskopowa zwarcia podniebienno -gardłowego – w Krakowie robi tylko dr n. med Jan Woś wraz ze mną) nadal utrzymuje się nosowanie otwarte.
- w celu stworzenia warunków do prawidłowego rozwoju szczęki prowadzić leczenie zgryzów krzyżowych ruchomymi aparatami ortodontycznymi; o tym decyduje ortodonta wraz z chirurgiem. W terapii logopedycznej aparat ruchomy obniża pozycję języka, co skutkuje dalszą deformacją głosek jednak leczenie ortodontyczne jest b. istotne dla dalszego prawidłowego rozwoju artykulacji. W skomplikowanych przypadkach piszę do ortodonty, np. z prośbą o wykonanie zapory dla języka.
- od 8. do 11. roku życia:
- w celu odtworzenia ciągłości rozszczepionej szczęki oraz stworzenia podłoża kostnego dla wyrzynającego się kła wykonać operację przeszczepu kości w obręb wyrostka zębodołowego;w tym momencie ten zabieg wykonywany jest już ok 3 r.ż.
- celem odtworzenia miejsca dla wyrzynających się zębów stałych oraz likwidacji zaburzeń zgryzu prowadzić leczenie zdejmowanymi luz stałymi aparatami ortodontycznymi;
- od 12. do 18. roku życia:
- w celu przeprowadzenia korekty wtórnych zniekształceń twarzy, szczęki i żuchwy wykonać z osteotomią nosa, osteotomię szczęki i żuchwy z ewentualną dystrakcją;
- w celu leczenia wad zgryzu lub przygotowania łuków zębowych przed zabiegami operacyjnymi prowadzić leczenie aparatami stałymi, brakujące zęby uzupełnić protezami ruchomymi.